انتقاد بیژن شیروانی از کتاب

نویسنده: بیژن شیروانی

جمعه ۱۱ مهر ماه ۱۳۹۹ برابر دوم اکتبر ۲۰۲۰

من (بیژن شیروانی) نوشته ات را خواندم برای تهیه آن زحمت زیاد کشیده‌ای که از این نظر قابل تقدیر است. اما لازم دیدم تا آنچه را که به من مربوط است، مجددا به شما یاد آوری کنم.

همانطور که قبلا چه از طریق مکالمه واتس آپی و چه از طریق تلگرام در نوشته‌ای که خواسته بودی، قید کردم، گفته های تو با واقعیات آن دوران سازگار نیست و نمی‌توان آن را به عنوان نقل معتبر تاریخی ذکر کرد. گفتم و تکرار می‌کنم، دعاوی شما تا زمانیکه از جانب آن‌هایی که آن سال‌ها در اصفهان بوده و خود بخشی از بازیگران داستان شمایند مورد تائید قرار نگیرد، فاقد وجه و اعتبار تاریخی است.

من همچنین متذکر شدم که اگر داستان را به این شکل که از نظر من خیال پردازی است بنویسید، در نقد آن مطلبی خواهم نوشت. در مقابل شما قبول کردید که نظر من را هم در آنجا بیاورید. این به خوانندگان کمک می‌کرد که بدانند، در این مورد شرح تاریخی دیگری هم وجود دارد که مغایر با نظر شماست. متاسفانه در نوشته‌تان شما به این موضوع وفادار نیستید. شما پس از بیش از صد صفحه مطالب مختلف که ذهن خواننده را به آن درگیر کرده‌اید، بخش بسیار خلاصه و نا مفهومی از گفته های مرا ذکر کرده‌اید و آن گاه در توجیه بی‌توجهی و بی‌اعتبار کردن آن می‌نویسید:

“اگر می‌خواستم این داده‌ها را در این نگاشته وارد و به بررسی آن بپردازم کار نوشتن این نگاشته طولانی‌تر می‌شد و دیرتر انتشار می یافت. بنابراین کار به زمانی دیگر موکول می‌کنم.”

عجله در انتشار نوشته ای که در صحت و سقم اطلاعات آن از جانب افرادی که از آن ها نام برده‌اید، مورد تایید نیست، نوشته شما را فاقد ارزش و اعتبار کرده و به عنوان دروغ پراکنی و تحریف تاریخ محسوب می‌شود. تعجب من از آنجاست در حالیکه شما بحث مفصلی در نقد مشی مسلحانه و دیدگاههای جزنی و احمد زاده می‌کنید و حتی در بخشی از نوشته تان تحت عنوان “دیگر دیدگاه ها پیرامون علت این اعدام و نقد آنها “نزدیک به 12صفحه را به منتقدان حاشیه‌ای اختصاص داده‌اید. در آنجا شما حتی توئیتر نویس ها را با عکس وتفصیلات از قلم نیانداخته‌اید، پس چگونه از پرداختن به مطلبی مهمی که به چگونگی اطلاع شما از قتل عبدالله و آنچه که ممکن است به جهت گذشت زمان، فراموشکاری و موارد روانی که می‌توانند در یادآوری وقایع دخیل شوند، خودداری می‌ورزید. چگونه به قطعیت آنچه می گویید باور دارید؟ در آنجا شما در نقد مفصلی که به نوشته آقای ماهرویان کرده‌اید، اینطور نتیجه گرفته‌اید: “یک پژوهش علمی نیاز به درجه بالایی از دقت و صداقت دارد که در نوشته آقای ماهرویان رد پایی در آن نیست.” من از نوشته شما بطور کلی چنین استنباطی ندارم. ولی به نظر من برای جلوگیری از نشر گزارشی غلط از یک واقعه تاریخی ما باید با درجه بالایی از دقت و صبر و حوصله و ارزیابی اطلاعات و صداقت در بیان آن به تکلیف انسانی و اخلاقی خود عمل کنیم.

توضیح نگارند (محسن صیرفی) درباره انتقاد آقای شیروانی

نگارنده از سال ۱۳۹۷ بارها کوشید با آقای شیروانی ارتباط بگیرد تا از روایت او از وقایع آن زمان در این کتاب استفاده نماید. این کوشش در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ تحقق یافت. در این زمان از او خواستم که روایت خودش را از آن وقایع بنویسد تا در بخش پیوست کتاب قرار دهم. او تمایلی به این کار نداشت. بالاخره چند سطری از روایت او را خودم نوشتم و از طریق پیام رسان تلگرام برای او فرستادم. این چند سطر مورد تأیید او قرار گرفت و من آن را در صفحه‌های ۱۱۳ و ۱۱۴ اولین پیش نویس کتاب آوردم. این پیش نویس را برای چند نفر و از جمله شیروانی فرستادم. آنچه در بالا قرار دارد، نقد شیروانی به پیش نویس کتاب است. در رابطه با این نقد چند نکته قابل توجه است.

1. برخی از نکته‌های مورد نظر شیروانی مربوط به نسخه پیش نویس کتاب است و در نسخه کنونی کتاب نیست و نوشته ایشان هم که در صفحه‌های ۱۱۳ و ۱۱۴ پیش نویس کتاب بود، اکنون در صفحه های ۱۰۰ و ۱۰۱ نسخه کنونی قرار دارد.
2. نگارنده یک کتاب است که تصمیم می‌گیرد نوشته دیگران در کدام قسمت کتاب قرار گیرد. اگر ایشان روایت خود از آن وقایع را می‌نوشت، روایت او مانند بقیه روایت‌ها در پیوست آخر کتاب قرار می‌گرفت. اما ایشان روایت خود را ننوشت. بنابر این از جمعمبندی روایت او که به تأیید او رسیده، هم در نسخه پیش نویس و هم در نسخه کنونی در بخش «‫ناسازگاری برخی داده‌ها … ‫‬» استفاده و در بخش‌های قبلی کتاب نیز به آن اشاره شده است.
3. شیروانی نسخه کنونی کتاب را نیز خوانده و نقد او به پیش نویس کتاب با تأیید او در بالا آمده است.